سلام دوستان.ببخشید دیر کردم اما دست پر اومدم.کلی اطلاعات جمع کردم.اخر ای پسترو حتما بخونید.پشیمون نمیشید.

دم شمشیری

ماهی دم شمشیری در راسته    Cyprinodontiformes یا کپور ماهیان دندان دار   و خانواده Poeciliidae  و زیر خانواده  Poeciliinae   قرار دارد.

مفهوم نام ماهی

نام علمی این ماهی   Xiphophorus  hellerii  می باشد.

این ماهی را در زبان انگلیسی  swordtail   یا سورد تیل می نامند که از دو واژه تشکیل شده :

واژه اول  sword (سورد تلفظ میشود) است که  معنای شمشیر می دهد و واژه دوم  tail   (تیل تلفظ می شود مانند سیل  ) میباشد  که به معنای دم است.

اکثرا عقیده دارند که , به علت دارا بودن دنباله دراز در بخش پایینی باله دمی در ماهی نر , این ماهی  به این اسم نامیده می شود.

ولی عده ای هم دارا بودن گونوپودیم یا پای تناسلی در این ماهی را علت نامگذاری اش می دانند و نه باله دمی درازش را.

نکته بسیار جالبی که باید برای شما بازگو کنم معنای اسم علمی این ماهی است.

همانطور که در یادداشت پیشین گفتم هر نام علمی معنایی دارد و بی دلیل مرسوم نشده است.

 xiphos  به یونانی یعنی شمشیر یا sword و pherein به یونانی یعنی حمل کردن یا     to carry .که در کل یعنی ماهیی که با خودش شمشیر حمل میکند.

و  hellerii که نام گونه این ماهی است به افتخار کارل هلر که اولین بار این ماهی را توصیف کرد گذاشته شده.

ویژگی ها , پراکنش و زیستگاه

بخشی از جنوب آمریکای شمالی , مرکزی و جنوبی ؛ مرکز تجمع ماهیان زنده زا میباشد.

ماهی دم شمشیری زنده زا و بومی شرق مکزیک است .

برای اولین بار در سال 1909 آن را به اروپا برده اند و بعد از آن به روسیه وارد کرده اند.

 رنگ طبیعی و اصلی این ماهی سبز است .

ماهی دم شمشیری یک ماهی همه چیز خوار  است یعنی هم خوراکهای گیاهی را می خورد و هم گوشتی را.

دهان این ماهی فوقانی است و به وی امکان خوردن حشرات سطح آب و تخم آنها را می دهد.

نر این ماهی معمولا به بیرون از آب میپرد که علت این رفتارش هنوز به خوبی مشخص نیست ( شاید استرسها و یا شکار پشه ها دلیلش باشد) .

مثل سایر گونه های این خانواده نر ها از ماده ها کوچک تر و کشیده تر می باشند.

بهتر است در هر آبزی دان یک نر بیشتر نباشد تا با هم درگیر نشوند.

گاهی دم شمشیری دنبال ماهی های دیگر آبزی دان می کند که این کار نوعی بازی است و لازم نیست نگران باشید.

هماوری این ماهی معمولا حدود 80 است ولی در شرایط بهینه به 200 عدد هم میرسد . (یعنی در شرایط بهینه 200 تا بچه میزاید).

ماهی دم شمشیری در سن 6 ماهگی بالغ شده(زمانی که طولش 2 اینچ است) و پس از آن در هر 30 تا 40 روز یکبار می تواند زایمان کند(بسته به شرایط دمایی و نوری و غذایی و ...).

پس از زایمان باید ماهی ماده را از نوزادان جدا کرد زیرا بخشی از آنها را می خورد.( چرا؟)

ماهی دم شمشیری با ماهی پلاتی جفت می شود و گزارشهایی از جفت شدن آن با ماهی مولی هم در دست است.مورد پسند این ماهی7 تا 5/8 است.p.H  

دم شمشیری نسبت به تغییرات دما حساس است و مخصوصا سرد شدن ناگهانی دما اگر باعث مرگ وی نگردد ممکن است در این ماهی ایجاد نوعی ناراحتی کند (مثل فلج شدن یا کج شدن ستون فقرات) که تا آخر عمر بهبودی نیابد .

حرارت مورد پسند آنها 22 تا حدود  28 درجه سانتی گراد است.

تعداد دیپلوئید کرومزومهای این ماهی  48 است.

آیا دم شمشیری ها تغییر جنسیت می دهند؟

مطلب نادرستی در برخی کتابهای فارسی(عایلی , 1370) در مورد تغییر جنسیت ماهی دم شمشیری نوشته شده یعنی ماهی ماده به نر تبدیل گشته و ماده های دیگر را بارور می کند و از این شایعات.

این مطلب کاملا پوچ و بی پایه است و نادرست بودن آن در یکی از شماره های مجله  معروف تی . اف . اچ (          ) در چهارچوب یک پروژه تحقیقاتی شرح داده شده است.(این مجله را من دارم و می توانم شماره آن را برای علاقه مندان اعلام کنم.)

تلفظ نام انگلیسی دم شمشیری و شکوه ای بی پایان

متاسفانه بی توجهی و بی فرهنگی و بی سوادی باعث شده که ماهی سورد تیل با نامهای عجیب و غریبی در ایران نامیده شود از جمله سوارتر و سوارتیل و ...

اینجانب روزی به یک آکواریوم فروشی رفته بودم و به فروشنده گفتم ماهی دم شمشیری دارید؟ و او در پاسخ گفت نه ولی سوارتیل دارم ؟!؟!؟!؟!؟!؟!

و شاید علت اصلی آن  این است که در کلمه شمشیر یا سورد به انگلیسی یک حرف دبل یو (  w  ) وجود دارد که تلفظ نمی شود.

حتی استاد دکتر حسین عمادی هم در مقدمه کتابشان(آکوآریوم ماهیهای آبهای شیرین) به این مطلب اشاره کرده اندکه متن کامل آن را در زیر می آورم:

( علت انتخاب ِیا ساختن واژه فارسِی بمنظور راِیج ساختن نام ماهِی ها بازبان فارسِی و جلوگِیرِی از به کاربردن واژه هاِی خارجِی و بخصوص واژه هاِی نادرست است .براِی مثال اکثرافراد ماهِی دم شمشِیرِی را سوآرتر می نامند در صورتِی که اسم معمولِی اِین ماهِی به زبان انگلِیسِی سوردتِیل Sword Tail ، ِیعنِی دم شمشِیرِی است و سوردتِیل در اثر تلفظ غِیرصحِیح به سوآرتر تبدِیل و متاسفانه مصطلح شده است .برخِی از ماهِی ها فاقد اسم معمولِی معنی دار و برخِی دِیگر به طور کلِی فاقد اسم معمولِی هستند .براِی ماهِیانی که اسم معمولِی آنها فاقد معنِی است همان نام مصطلح به کار رفته و براِی ماهی های فاقد اسم معمولِی ، اسم جنس ِیا اسم گونه آن استعمال گردِیده است .)

             برای شنیدن تلفظ صحیح اینجا

را کلیک کنید.

عمق فاجعه اینجاست که حتی کسانی هم که مدعی تکثیر کردن هستند در کتابهایشان این مزخرفات را به خورد فرزندان این مرز و بوم میدهند.

این اواخر با وبلاگ نویس محترمی بر سر تلفظ درست این نام در وبلاگش گفتگو کردم و حس کردم که از حرفهای من قانع نمی شود و شاید می رنجد.  پس از جستجو متوجه شدم که از کتابی استفاده می کند که این نام را به غلط در آن نوشته اند و در اصل صاحب وبلاگ بی گناه بوده است.

اما وی به حرف من توجه نکرد و امروزه متاسفانه این نام نادرست از راه وبلاگ ایشان به گوگل و سایر موتورهای جستجو راه پیدا کرده و من او را در این مورد مقصر میدانم.

دست کم می توانست با رجوع به فرهنگ ها گویش درست واژه ها را پیدا کند.        نمی توانست؟

خدا به داد برسد که ما ایرانیان همیشه دوست داریم سر به تن کسی که از ما انتقاد کند یا چیزی به ما یاد بدهد نماند.

و چه می گویم و به که می گویم ؟  بگذریم !

سرچشمه ها (منابع):

عمادی, ح. 1360.  آکوآریوم ماهیهای آبهای شیرین. انتشارات موسسه فنی پرورش ماهی. 

ایلین, م. ؟  آکوآریوم . ترجمه حسین فرپور (1349). 522 ص

کالمن, ک. ؟ پرورش و  نگهداری ماهی پلاتی و دم  شمشیری . ترجمه  داوود مو سایی ؟. موسسه نشر  آبنوس .32  ص

عمادی, ح. 1382. جزوه درسی تکثیر و پرورش ماهی کارشناسی شیلا ت. دانشگاه آزاد اهواز.

عایلی, ن. 1370 .آکواریوم . نشر کتاب مهناز.126 ص.